ΚΑΤΑΝΑΛΩΝΟΝΤΑΙ ΣΕ ΔΙΑΜΑΧΕΣ

Καταναλώνονται σε διαμάχες

Της ΝΤΙΝΑΣ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ


Θεωρητικά αποτελεί ένα από τα ουσιαστικότερα αναχώματα απέναντι στην ασυδοσία της αγοράς. Στην πραγματικότητα, το καταναλωτικό κίνημα στην Ελλάδα κουβαλάει κι αυτό σε ένα τμήμα του την παθογένεια της ελληνικής πραγματικότητας: κομματοκρατία και ιδιοτέλεια. Οι ίδιοι οι επικεφαλής του δεν κρύβουν την αδυναμία συντονισμού για κοινές δράσεις απέναντι σε μεγάλα προβλήματα, όπως η ακρίβεια και οι αθέμιτες εμπορικές πρακτικές.

Προχωρούν, όμως, και πάρα πέρα: Αποκαλύπτουν τη θολή πλευρά του καταναλωτικού κινήματος στη χώρα μας, που βρήκε έδαφος να αναπτυχθεί πατώντας στα κενά του νόμου...

**Ο αντιπρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Καταναλωτών και Αγοράς, Ν. Τσεμπερλίδης, και πρόεδρος της οργάνωσης ΚΕΚΠΑ (Κέντρο Προστασίας Καταναλωτή) δεν μασάει τα λόγια του: «Κάποιοι έχουν συνδέσει το καταναλωτικό κίνημα με τον βιοπορισμό τους. Σήμερα υπάρχουν στη χώρα μας 74 αναγνωρισμένες οργανώσεις εγγεγραμμένες στο μητρώο του υπουργείου Ανάπτυξης. Αρκετές, όμως, είναι φαντάσματα. Δεν έχουν καν διοικητικό συμβούλιο. Αυτοί που παρουσιάζονται ως εκπρόσωποί τους δεν προέκυψαν μέσα από μια νόμιμη εκλογική διαδικασία».

Περίεργες συναλλαγές

Φαίνεται, ωστόσο, ότι η έλλειψη καταστατικών λειτουργιών στις οργανώσεις-σφραγίδες είναι το έλασσον.

Το μείζον είναι ότι κάποιοι που ιδρύουν μια οργάνωση δεν προσβλέπουν μόνο στην προβολή της από τα ΜΜΕ ή στη χρηματοδότησή της από τον κρατικό κορβανά αλλά και σε πιο μεγάλα κόλπα, όπως εμμέσως πλην σαφώς αφήνει να εννοηθεί ο Ν. Τσεμπερλίδης: «Αξιοποιούν τις καταγγελίες των καταναλωτών πιέζοντας επιχειρήσεις, με ό,τι αυτό συνεπάγεται».

**Τα πράγματα δεν εξωραΐζει ούτε και η νομική σύμβουλος της ΕΚΠΟΙΖΩ Παναγιώτα Καλαποθαράκου. Μας λέει ότι βασική παθογένεια του ελληνικού καταναλωτικού κινήματος είναι ο πολυκερματισμός και η έλλειψη ανερξαρτησίας:

«Η εξάρτηση οργανώσεων από κομματικούς μηχανισμούς είναι γεγονός. Κατά καιρούς εμφανίζονταν οργανώσεις σφραγίδες με βασικό στόχο να εκμεταλλευθούν ευρωπαϊκά και εθνικά κονδύλια και να ικανοποιήσουν προσωπικές φιλοδοξίες και ιδιοτέλειες».

**«Κάποιες καταναλωτικές οργανώσεις δεν ασκούν πίεση στους κερδοσκόπους και την κυβέρνηση. Εμάς αυτή η λογική μας βρίσκει τελείως αντίθετους και δεν μπορούμε να συμπράξουμε μαζί τους» σχολιάζει ο Γ. Κωστής, πρόεδρος της ΒΙΟΖΩ.

**«Είναι γνωστό ότι υπάρχουν οργανώσεις που λειτουργούν ως εταιρείες ευρωπαϊκών προγραμμάτων» μας λέει ο Β. Λύγκας, πρόεδρος του Ελληνικού Κέντρου Καταναλωτών. «Βολεύονται έτσι όλοι και προ παντός η κυβέρνηση, που μπροστά σε ένα άνευρο και ανίσχυρο καταναλωτικό κίνημα, βρίσκει χώρο για να παίζει η ίδια δήθεν αυτόν τον ρόλο της προστασίας του καταναλωτή, όπως κάθε φορά τη συμφέρει».

Πολλές καταναλωτικές οργανώσεις τρέχουν ευρωπαϊκά προγράμματα ως partners, όπως χαρακτηριστικά μας εξήγησαν. Αυτό σημαίνει ότι συμμετέχουν σε ένα ευρύτερο πρότζεκτ, είτε με άλλες ευρωπαϊκές, είτε με πανεπιστήμια ή άλλους φορείς.

**«Η Ε.Ε. δεν χαρίζει χρήμα και γνωρίζει ότι όσες οργανώσεις παίρνουν ευρωπαϊκά προγράμματα ορθώς τα παίρνουν» μας εξηγεί ο πρόεδρος του ΙΝΚΑ-ΓΟΚΕ, Γ. Λεχουρίτης:

«Υλοποιήσαμε τον θεσμό του Ευρωπαϊκού Κέντρου Καταναλωτή μεταξύ 2003 και 2005. Προκειμένου να μας αποδώσουν το υπόλοιπο του ποσού, μας ελέγξαν ορκωτοί λογιστές. Σήμερα τρέχουμε, με χρηματοδότηση του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, ένα πρόγραμμα ενημέρωσης του καταναλωτή, ύψους 450.000 ευρώ. Πήραμε το πρόγραμμα, γιατί παρουσιάσαμε μια εμπεριστατωμένη πρόταση».

Σε μια προσπάθεια να ξεχωρίσει η ήρα από το στάρι, το περασμένο καλοκαίρι ψηφίστηκε νέος νόμος, που αντικαθιστά τον 2.251/94. Στα θετικά του είναι η δημιουργία της Επιτροπής Πιστοποίησης, η οποία, με τα αυστηρά κριτήρια που θέτει, φιλοδοξεί να κρατήσει στους κόλπους του καταναλωτικού κινήματος μόνο τις υγιείς ενώσεις. Προβλέπει, επίσης, τη δημιουργία δευτεροβάθμιων σωματείων (ομοσπονδίες), καθώς μέχρι σήμερα δεν υπήρχε αυτή η δυνατότητα.

Θεωρείται μια ευκαιρία να συνασπιστούν όλες οι καταναλωτικές ενώσεις κάτω από μία ομπρέλα. Δυστυχώς, όμως τα βιλαέτια είναι χωρισμένα. Καμία από τις μεγάλες οργανώσεις δεν δέχεται να καπελωθεί από άλλη.

Κηδεμονία των μεγάλων

Ο Β. Λύγκας μας μιλάει για ένα άτυπο ιμπέριουμ των μεγάλων έναντι των μικρών: «ΚΕΚΠΑ, ΙΝΚΑ-ΓΟΚΕ και ΕΚΠΟΙΖΩ κηδεμονεύουν όλες τις υπόλοιπες, οι οποίες είναι δημιούργημα δικό τους. Είναι τα εξαπτέρυγά τους. Τις χρησιμοποιούσαν έως σήμερα προκειμένου να φαίνονται άτυπες ομοσπονδίες. Δημιουργούσαν μ' αυτόν τον τρόπο τον συσχετισμό δυνάμεων που επιθυμούσαν στο Εθνικό Συμβούλιο Καταναλωτών και επετύγχαναν την όσο δυνατόν πιο ευρεία εκπροσώπησή τους σε εθνικές και διεθνείς επιτροπές. Μπορεί οι θέσεις στις επιτροπές να μην είναι έμμισθες, αλλά έχεις οφέλη ως καταναλωτική οργάνωση. Είσαι κοντά στα δίκτυα πληροφόρησης, μαθαίνεις για τις πολιτικές που αποφασίζονται».

**Τι λέει το υπουργείο Ανάπτυξης;

Ο γ.γ. Καταναλωτή, Γ. Οικονόμου, μας είπε: «Για να μπορεί το καταναλωτικό κίνημα να παίξει αυτόν τον ρόλο, πρέπει να είναι ζωντανό και ενεργό συνεχώς. Δεν πρέπει να περιμένει παθητικά για να δράσει σε συνθήκες κρίσης ή μεγάλης φόρτισης, για να μεταθέτει τις ευθύνες για ανάληψη μέτρων στην κυβέρνηση ή σε άλλη δημόσια αρχή. Κάτι τέτοιο δίνει στα καταναλωτικά ζητήματα εποχικό χαρακτήρα, πλήττει το κύρος και το εκτόπισμα των απόψεών του και κυρίως κοστίζει χρήμα αλλά και χρόνο στους πολίτες».



ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ - 16/03/2008